Premarital mediation ofwel mediation vóórdat je gaat trouwen: is dat nodig?
Mediation wordt meestal ingezet als er een conflict is of als manier om een scheiding te regelen. Maar, mediation kan ook worden ingezet als je voordat je gaat trouwen huwelijkse voorwaarden wilt laten opstellen. In plaats van dat er een akte wordt opgesteld waarvan je je afvraagt wat erin staat en wat je er mee moet, worden er zo aan de hand van ieders wensen en belangen afspraken gemaakt die vervolgens worden vastgelegd in een op maat gemaakte akte huwelijkse voorwaarden.
Wat regel jij voordat je gaat trouwen?
Jij en je vriend gaan trouwen. Je wilt van te voren nog langs de notaris gaan om je te laten informeren over het wel of niet laten opstellen van huwelijkse voorwaarden. Je idee daarbij is dat jullie aangeven wat jullie wensen zijn en dat de notaris een akte opstelt en jullie er daarbij op vertrouwen dat dat dan zo goed is.
Het huwelijk is ook een contract!
Heb je er wel eens over nagedacht dat het huwelijk eigen ook een contract is. Naast dat je bij een huwelijk jullie liefde voor elkaar bezegelt, sluiten jullie ook een zakelijk contract. Want, als je trouwt heeft dat ook zakelijk allerlei gevolgen. Als je van te voren niets regelt bij de notaris, trouw je in gemeenschap van goederen en worden dus ineens al jullie bezittingen en schulden van jullie samen. Natuurlijk kan je van te voren van alles regelen bij de notaris, ook dan blijkt in de praktijk dat echtparen onvoorbereid of onvoldoende geïnformeerd een huwelijkscontract sluiten. Naast afspraken over het al dan niet gescheiden houden van bezittingen of vermogen, wordt er niet of nauwelijks gesproken over de verwachtingen die je als aanstaand stel hebt van het huwelijk, of er een kinderwens is en zo ja, op welke termijn, en als er eenmaal kinderen komen, wie er dan blijft werken of wie er minder gaat werken.
Over dit soort zaken wordt vaak niet of te weinig samen gesproken, laat staat dat een notaris dit soort zaken bespreekt. Eigenlijk weet je daarom helemaal niet wat elkaars wensen, belangen en verwachtingen op hele cruciale punten zijn, terwijl je wel aan elkaar belooft elkaar je verdere leven trouw te blijven, in goede en in slechte tijden. Vaak blijkt dit de reden te zijn dat er barsten in de relatie komen: het blijkt anders te lopen of de ander blijkt anders te zijn dan gedacht of gewenst. En als het huwelijk dan stukloopt, is er ook nog niets geregeld. Het stuk papier, oftewel de akte die lang geleden bij de notaris is opgesteld en getekend, wordt onder het stof vandaan gevist. En.. hierin blijken dingen te staan waar je helemaal niet van op de hoogte was of misschien vergeten bent.
Mogelijk pakken deze voorwaarden ook heel negatief voor jou uit met alle financiële gevolgen van dien.
Wat kan premarital mediation voor jou betekenen?
Sinds alweer enig tijd zijn er notarissen die in samenwerking met een advocaat-familiemediator stellen die gaan trouwen met behulp van mediationtechnieken begeleiden bij het opstellen van huwelijkse voorwaarden. Als je dit voor het eerst hoort, kan het zijn dat je vreemd opkijkt. Mediation is toch bedoeld voor mensen die een conflict hebben of die gaan scheiden? Mediation is echter te gebruiken voor ieder gesprek waarin afspraken gemaakt moeten worden. Mediation helpt en begeleidt je om op zoek te gaan naar de werkelijke belangen van de deelnemers aan het gesprek. Op basis hiervan kan er onder leiding van de mediator op een gestructureerde manier worden gesproken en onderhandeld, waarna de afspraken in een overeenkomst vastgelegd worden.
Hoe werkt premarital mediation?
Bij het maken van huwelijke voorwaarden via mediationgesprekken, ook wel op z’n Amerikaans ‘Prenups’ genoemd, worden vier fases onderscheiden: in de eerste fase, de intakefase, wordt er eerst over en weer kennisgemaakt, waarna de werkwijze wordt uitgelegd alsook wat je als stel mag verwachten. Vervolgens wordt er een mediationovereenkomst door alle deelnemers aan het gesprek getekend.
In de tweede fase, de relationele fase, wordt er gesproken met en over het deelnemende stel zelf. In deze fase wordt er bijvoorbeeld gevraagd naar de gezinnen van herkomst, hoe ze elkaar ontmoet hebben, hoe hun huidige leven en relatie eruit zien en wat er na het trouwen voor hen verandert. Verder zal er worden gevraagd naar de reden om nu met elkaar te willen trouwen en wat het belangrijkste is wat het stel wil creëren met hun huwelijk. Andere gespreksonderwerpen in deze fase zijn: de communicatie met elkaar, onverhoopte geschillen in de toekomst en de manier waarop het stel dit zou willen oplossen. In dit verband wordt bijvoorbeeld ook gesproken over de situatie van een mogelijke scheiding.
In de derde fase, de zakelijke fase, wordt aan de hand van een checklist geïnventariseerd wat er in de huidige situatie is aan bezittingen en schulden en welk werk er wordt gedaan, wat het inkomen is en wat de lopende verplichtingen zijn. Aan de hand hiervan wordt met het stel besproken hoe de situatie voor ieder van hen tijdens het huwelijk moet worden. Onderwerpen die hierbij aan de orde komen zijn de taakverdeling, het ouderschap, werk en inkomen, financiën, onderhoud van de relatie en huwelijkse voorwaarden en hoe om te gaan met onvoorziene omstandigheden (ziekte, werkloosheid, etc.). Tenslotte wordt er in deze fase gesproken over de situatie dat het huwelijk door het overlijden van een van de partners of door scheiding eindigt.
In de laatste fase, de formalisatiefase, worden de gemaakte afspraken zoveel mogelijk in de eigen bewoordingen van partijen, geformuleerd in een schriftelijk stuk, ook wel een ‘considerans’ genoemd. Deze considerans vormt het uitgangspunt voor de juridische tekst, die zal volgen in de notariële akte als uitwerking daarvan. Het eerst opmaken van een considerans heeft het voordeel dat partijen veel beter weten en onthouden welke afspraken ze hebben gemaakt. De kans dat de afspraken worden nageleefd is ook veel groter omdat partijen zich meer bewust zijn van hun afspraken.
De door de notaris op te stellen akte huwelijkse voorwaarden wordt op zo’n manier dus een juridische uitwerking van de door partijen gemaakte afspraken en uitgangspunten. Zodra de akte bij de notaris is ondertekend, stuurt de notaris een afschrift van de akte ter inschrijving aan de rechtbank toe.
Welke voordelen heeft premarital mediation?
Huwelijkse voorwaarden en het opstellen daarvan worden vaak als zakelijk en afstandelijk ervaren. Op deze manier wordt het opstellen van huwelijkse voorwaarden veel persoonlijker: het wordt op alle punten echt een persoonlijk, op maat gemaakt, document. Het kan ook een manier zijn om extra goed te weten hoe je dingen goed kunt regelen, zowel met betrekking tot zakelijke aspecten alsook persoonlijke zaken.
De huwelijkse voorwaarden zullen completer zijn nu de bedoeling van partijen in een aparte considerans in opgenomen en er naast de traditionele onderwerpen ook bepalingen over de zorg voor de kinderen zijn opgenomen.
Bij wie kan je terecht voor premarital mediation?
Er zijn meerdere mogelijkheden: je kunt terecht bij een notaris die samenwerkt met een advocaat-familiemediator: zij begeleiden dan samen de gesprekken, waarbij de advocaat-mediator de considerans opstelt en de notaris de afspraken formaliseert in een notariële akte.
Je kunt ook bij een advocaat-familiemediator terecht: deze voert de gesprekken en doet hiervan dan verslag aan de notaris, die de akte huwelijkse voorwaarden opstelt. In een gezamenlijke bespreking worden de afspraken en de door de notaris opgemaakte akte doorgenomen. Daarnaast is het ook nog een mogelijkheid dat de advocaat-mediator de gesprekken aanstaande bruidspaar voert, hiervan een verslag maakt en vervolgens zelf de huwelijkse voorwaarden opstelt en de akte alleen bij de notaris laat passeren.
Voor wie is premarital mediation geschikt?
Eigenlijk voor alle stellen die gaan trouwen, maar ook voor stellen die een geregistreerd partnerschap aangaan of een samenlevingsovereenkomst willen sluiten. Het is zeker belangrijk bij stellen waarbij de één aanzienlijk meer verdient dan de ander, als een van de partners (of beiden) graag financieel onafhankelijk wil blijven, als een van de partners (of beiden) financiële risico’s loopt, als er grote erfenissen of schenkingen worden verwacht, als één van de partners eigen vermogen heeft of als er kinderen zijn uit een eerdere relatie.
Daarnaast kan het ook tijdens het huwelijk belangrijk zijn om om de zoveel tijd met elkaar, al dan niet via een familiemediator, in gesprek te gaan over de huwelijkse voorwaarden en na te denken of deze nog wel volstaan. Je zou dit een soort huwelijks-APK kunnen noemen.
Zie jij de meerwaarde ervan in om huwelijkse voorwaarden via mediation te laten opstellen? Ik ben benieuwd naar jouw reactie en die die graag hieronder in het commentaarveld.